Ronald Lasecki

  Niewielki dwór z dwoma skrzydłami zwany „Rozkosz” wzniesiono tu po 1775 r. dla pułkownika wojsk koronnych i kawalera maltańskiego Józefa de Maissonneuve, faworyta Izabeli z Czartoryskich Lubomirskiej (1736-1816), żony marszałka wielkiego koronnego Stanisława Lubomirskiego (1722-1783). Była to wtedy część dóbr wilanowskich. Architekt Szymon Bogumił Zug (1733-1807) pozostawił następujący opis posiadłości: „Miejsce to zwane Rozkosz oddziela tylko dolina od lasu, składa się z ładnego domku z dwoma skrzydłami odosobnionymi, pięknego sadu i dzikiej przechadzki, przebiegającej doliną aż do głębi jej, gdzie znajduje się grota kształtnie zbudowana, ozdobiona kilkoma pokojami; u stóp jej wytryska źródło, którego otwór jest wyłożony kamieniem. Bliskość małego lasku domowego, wiele jest dla tego miejsca korzystne, bez niego bowiem byłoby za nadto szczupłe.” W latach 1785-1799 dwór stał się własnością Aleksandry Potockiej z Lubomirskich (1760-1831), żony Stanisława Kostki Potockiego (1755-

 W Legionowie, którego początki sięgają zaledwie ostatniej ćwierci XIX wieku, nie ma zbyt wielu zabytków, uwagę przykuwają jednak bardzo udane figury Matki Boskiej - tym razem dotarłem do trzech z nich.  Moja ulubiona legionowska figura Matki Boskiej przy ulicy Sowińskiego 40. Figura Matki Boskiej Królowej Polski przy kościele św. Jana Kantego, wzniesiona 28. sierpnia 1956 r. z inicjatywy ówczesnego proboszcza parafii księdza Bolesława Kaczmarskiego, dla upamiętnienia trzechsetnej rocznicy ślubów Jana Kazimierza. Kapliczka Matki Boskiej Niepokalanie poczętej, wystawiona w 1904 roku, w pięćdziesięciolecie ogłoszenia przez papieża Piusa IX dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Marii Panny. Znajduje się na rogu ulic Sobieskiego i Piłsudskiego.

  Cmentarz założono w 1892 r. brama pochodzi z 1925 r. Służył ludności ewangelickiej z Góry Kalwarii i okolic. Prawdopodobnie chowano tu również osiedlających się za zgodą władz pruskich od 1802 r. w okolicznych Kątach (do r. 1820 Kornstadt) Niemców, wypędzonych w lipcu 1944 r. Wówczas cmentarz został zdewastowany, a od 1961 r. gdy parafię ewangelicko-augsburską przeniesiono z Góry Kalwarii do Starej Iwicznej (gdzie ostatecznie uległa likwidacji w 1979 r.), pozostawał bez opieki. Cmentarz wpisany jest do rejestru zabytków ale wyraźnie pozostawiono go na pastwę losu. Najnowsze nagrobki jakie znalazłem pochodziły z lat 1947-1948. Ciekawostką jest grób rosyjskiego podpułkownika z napisami w cyrylicy oraz grób kobiety z tablicą zawierającą prośbę o „Zdrowaś Maryjo” - obydwa przypadki wydają się nie korespondować z profilem Kościoła ewangelicko-augsburskiego. Cmentarz nie wydaje się bynajmniej „zapomniany”; niektóre tablice nagrobne są dość wyraźne, gdzieniegdzie można też znaleźć reszt