Powrót Turcji do Cyrenajki

 


Po 2011 roku Turcja próbowała odbudować Imperium Osmańskie przy pomocy Bractwa Muzułmańskiego. Projekt ten zakończył się klęską, Bracia bowiem nie zdobyli władzy w Tunezji, w Egipcie błyskawicznie ją stracili i zostali zdruzgotani przez sprzymierzoną z Zachodem dyktaturę wojskową, stracili też władzę w Sudanie a wreszcie zostali też zdruzgotani przez Izrael w Strefie Gazy. Firmujący w Turcji neoosmański projekt geopolityczny minister spraw zagranicznych a następnie premier tego kraju Ahmet Davutoğlu, mający zresztą bardziej liberalną koncepcję polityki tureckiej niż Recep Tayyip Erdoğan, w 2016 roku pożegnał się ze stanowiskami w administracji. Ankara dokonała rewizji swojej polityki zagranicznej, szukając porozumienia z reżymami których nie udało jej się obalić, jak egipski, sudański, a do czasu upadku Baszszara al-Asada w grudniu 2024 roku (które było zaskoczeniem nawet w Anatolii) - również syryjski.


Dobrym przykładem tego przewartościowania w polityce zagranicznej Türkiye są jej stosunki z Libią. W 2011 roku Anatolia wsparła rebelię islamistów przeciwko Muammarowi Kaddafiemu. W kwietniu 2020 roku Libijska Armia Narodowa kierowana przez kontrolującego Cyrenajkę marszałka Chalifę Haftara przeprowadziła z pomocą najemników rosyjskiej Grupy Wagnera ofensywę na Trypolis. Dawna stolica Libii znajdowała się wówczas pod kontrolą islamistycznego Rządu Porozumienia Narodowego (dziś Rząd Jedności Narodowej). Haftara wspierały Rosja, Egipt i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Islamistów – władze Anatolii, będącego historycznym sojusznikiem Ankary Pakistanu, Kataru, Iranu oraz państwa Zachodu. Türkiye dostarczyła wtedy władzom Trypolitanii dronów i przeprowadziła w tym kraju interwencję wojskową, uniemożliwiając Rosjanom i sprzymierzonemu z nimi Haftarowi opanowanie kraju.


W ciągu ostatnich pięciu lat wszystko się jednak zmieniło. Rosja straciła mocarstwową wiarygodność w wyniku nieudanej interwencji na Ukrainie, wymknięcia się Armenii spod jej protektoratu (za cenę przejęcia przez Turków azerbejdżańskich Górskiego Karabachu i usunięcia stamtąd ludności ormiańskiej oraz rozbicia formacji politycznych tamtejszych Ormian, stanowiących wcześniej oparcie dla wpływów Rosji w Armenii) i rozbicia przez Władimira Putina będącej narzędziem budowania rosyjskich wpływów w Afryce Grupy Wagnera. Turcji nie udało się odbudować Imperium Osmańskiego przy pomocy Bractwa Muzułmańskiego. Chalifa Haftar zmuszony był poszukać sobie nowego sojusznika. Podobnie Recep Tayyip Erdoğan.


W piątą rocznicę nieudanej ofensywy Libijskiej Armii Narodowej na Trypolis, obecny szef sztabu jej sił lądowych, 34-letni generał Saddam Haftar - prywatnie syn feldmarszałka Chalify Haftara, w przeddzień swojej podróży do krajów Sahelu, spotkał się w Ankarze z szefem sztabu Türk Kara Kuvvetleri gen. Selҫukiem Bayraktaroğlu. Ankara i Bengazi podpisały kontrakt na trzydzieści programów szkoleniowych i zakup sprzętu wojskowego na następnych pięć lat. Siły zbrojne Anatolii mają dostarczyć infrastruktury wojskowej na potrzeby wojsk lądowych kontrolowanej przez klan Haftarów wschodniej Libii. Na liście kontraktów podpisanych przez najmłodsze z siedmiorga dzieci marszałka Haftara znajduje się również umowa na zakup tureckich dronów i przeszkolenie libijskich żołnierzy w ich obsłudze przez doradców z Türk Silahlı Kuvvetleri. Floty morskie obydwu armii mają też przeprowadzić wspólne ćwiczenia wzdłuż wybrzeży wschodniej Libii.


Już wcześniej Turkish Airlines wznowiły loty do Cyrenajki. Po tym jak we wrześniu 2023 roku huragan Daniel zdewastował Darnę, odbudową miasta i portu zajęły się firmy z Anatolii. Saddam Haftar uzgodnił podczas wizyty 4 kwietnia z przedstawicielami tureckiej armii i środowiska obronnego tego kraju organizację w przyszłości wspólnych manewrów wojskowych oraz przeszkolenie przez anatolijskich ekspertów 1 500 funkcjonariuszy sił Bengazi w zakresie rozminowywania, konserwacji sprzętu wojskowego, wsparcia technicznego i obrony. W zmienionych warunkach geostrategicznych turecki Sułtan i cyrenajski Marszałek wydają się przygotowywać grunt pod wojskową i polityczną reintegrację Libii – pod opieką i przy wsparciu Ankary.


Ronald Lasecki


Wesprzyj moją pracę analityczną


Postaw mi kawę




Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Antysystem istnieje

Obraz
  W tej wypowiedzi polemicznej chciałbym odnieść się do felietonu kol. Przemysława Piasty „Na bezdrożach antysystemu” . Formalnie odnosi się on do startu Grzegorza Brauna w wyborach prezydenckich i jego sposobu prowadzenia kampanii wyborczej, w praktyce jednak kwestii tej poświęcony jest jedynie ostatni akapit. Większa część wypowiedzi kolegi Przemka jest w istocie refutacją samego Antysystemu, który Autor oskarża o brak treści ideowej i uznaje za zbiór niepowiązanych ze sobą poglądów, których jedyną wspólną cechą jest wypchnięcie poza margines dyskursu systemowego. Moim zdaniem, jest to diagnoza fałszywa, przemawiają zaś przeciwko niej fakty które przedstawiam poniżej. System i Antysystem Wyjdźmy od definicji Systemu : politologia pod pojęciem „systemu politycznego”rozumie wyróżniony w oparciu o zmienną w postaci określania treści życia publicznego (polityczności) zbiór elementów i porządkujących je relacji – zagęszczenie i siła relacji pomiędzy poszczególnymi elementa...
Czytaj więcej

Dlaczego chrześcijańska prawica nie jest rozwiązaniem?

Obraz
  W obliczu rozkładowego oddziaływania na ludy Eurazji liberalnej toksyny ideologicznej, stajemy dziś wobec wyzwania odnalezienia na nią antidotum. Chrześcijaństwo nie wydaje się zdolne do stania się alternatywą dla liberalizmu, ponieważ dzieli z nim kluczowe wyobrażenia antropologiczne i socjologiczne. „Wartości” takie jak metafizyczna odrębność jednostki, ontologiczna równość ludzi, równość płci, ideał „wiecznego pokoju”, humanitaryzm, eliminacja przemocy, agresji, śmierci, cierpienia, pracy uznawane są na równi przez chrześcijan, liberałów i lewicowców. Odrzucenie ksenofobii Sprawia to, że chrześcijańska prawica znajduje się wobec liberałów zawsze na przegranej filozoficznie pozycji. Konserwatyści przekonują bowiem jedynie, że wartościom liberalnym należy hołdować z uwzględnieniem ograniczeń nakładanych na człowieka w świecie „doczesnym” (rzekomo „upadłym” przez zbrukanie się przez człowieka „grzechem pierworodnym”), tak więc urzeczywistniać je w stopniu ograniczonym i dz...
Czytaj więcej

Prawica w świetle pogaństwa

Obraz
  Popularny jest dziś pogląd, jakoby kategorie „prawicy” i „lewicy” straciły znaczenie. Jest to związane z faktem, że wobec historycznego zwycięstwa na Zachodzie liberalizmu, jedyna tolerowaną w Systemie prawicą jest prawica liberalna. W zestawieniu z nią, przedstawicielom prawic nieliberalnych często w obszarze społeczno-ekonomicznym bliżej wydaje się do lewicy. Z drugiej strony, reprezentanci przede wszystkim nieliberalnych lewic postsowieckiej na Wschodzie i progresywno-nacjonalistycznej na Zachodzie lepiej dogadują się dziś z nieliberalną prawicą niż z towarzyszami z własnego obozu politycznego. W pewnym momencie zazwyczaj jednak okazuje się, że powierzchowna zbieżność jest zwodnicza, a prawicowych i lewicowych uciekinierów z obozu liberalnego dzielą jednak nieprzezwyciężalne sprzeczności światopoglądowe. Moim zdaniem wynika to z faktu, że w najbardziej fundamentalnej warstwie światopogląd lewicowy (komunistyczny, nacjonalistyczny, republikański we francuskim tego rozum...
Czytaj więcej