Chińsko-indyjskie starcia graniczne

 


Jak donoszą przede wszystkim indyjskie źródła, 20. stycznia doszło do walki wręcz między między chińskim i indyjskim patrolem wojskowym w Naku La w pobliżu granicy Sikkimu we wschodnich Himalajach. W walce miało zostać rannych 20 żołnierzy chińskich i 4 indyjskich1, informacji tych nie potwierdza jednak strona chińska2. Sytuacja miała być ostatecznie rozwiązana przez lokalnych dowódców wojskowych.

 

region Naku La w którym doszło do starć

Do starcia doszło, gdy dowódcy wojskowi wysokiego szczebla przygotowywali dziewiątą rundę negocjacji nad rozdzieleniem wojsk obydwu państw w spornym regionie granicznym. Rozmowy przyniosły zadowalające rezultaty, co szczególnie ważne w kontekście periodycznego narastania napięcia wzdłuż liczącej sobie 3 800 km. długości nieuregulowanej granicy obydwu państw, nazywanej „linią rzeczywistej kontroli”3


Korzenie indyjsko-chińskiego konfliktu granicznego sięgają połowy XX wieku. Po uzyskaniu niepodległości przez Indie (1947) i Chiny (1949) stosunki obydwu państw regulował podpisany w 1954 r. traktat, w którym nakreślono „pięć zasad pokojowego współistnienia”: wzajemne poszanowanie integralności terytorialnej, nieagresję, nieinterwencję, równość i wzajemność korzyści oraz pokojowe współistnienie4.


Pogorszenie stosunków nastąpiło wraz z wybuchem antychińskiego powstania w Tybecie w 1959 r. Po jego stłumieniu przez Pekin, stojący na jego czele Dalajlama i wielu uchodźców tybetańskich znalazło schronienie w Indiach a indyjski premier Javaharlal Nehru oskarżył stronę chińską o pogwałcenie układu z 1954 r. W warunkach ulegających degradacji stosunków dyplomatycznych między obydwoma państwami, latem 1959 r. doszło do starć granicznych w Himalajach i zajęcia przez Chiny części spornego terytorium5.


Napięcie wzmogło się ponownie, gdy w październiku 1961 r. Chiny doprowadziły podpisania w Pekinie przez króla Nepalu umowy o budowie szosy z Lhassy do Katmandu. W październiku 1962 r. wybuchła wojna chińsko-indyjska, którą New Delhi przegrało pomimo wsparcia dyplomatycznego Waszyngtonu, Moskwy i dostaw broni z UK6. Na mocy rozejmu stronie chińskiej przypadł sporny region Aksai Czin7.


W 1967 r. doszło do ponownego starcia obydwu mocarstw w Sikkimie, gdzie zginąć miało 80 żołnierzy indyjskich i 400 żołnierzy chińskich. Do ostatniej wymiany ognia podczas której padły ofiary śmiertelne doszło 20. października 1975 r. w Tulung La w Arunachal Pradesh, gdzie zginęło czterech Indusów z jednostki strzelców Assamu8.


W 2017 r. żołnierze chińscy próbowali budować drogę w pobliżu punktu granicznego wspólnego dla Indii, Chin i Bhutanu. Budowa została wówczas zablokowana przez kilkuset żołnierzy indyjskich, a Chińczycy się wycofali. Od tamtego czasu wzmocnili jednak swoją pozycję na granicy, wznosząc kolejne instalacje militarne9. 16. czerwca 2020 r. doszło do walki wręcz w regionie Ladakhu w dolinie rzeki Galwan, gdzie zginęło trzech żołnierzy indyjskich,dalszych siedemnastu zmarło zaś następnie od odniesionych ran10.



We wrześniu 2020 r. doszło nad jeziorem Pangong Tso w regionie Ladakhu po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat do wymiany strzałów ostrzegawczych przez żołnierzy indyjskich i chińskich, pomimo obowiązywania między Pekinem i New Delhi protokołów zakazujących używania broni palnej na wspólnej granicy11. Według źródeł indyjskich, żołnierze Indii mieli zająć strategiczne wzgórza nad jeziorem, na co żołnierze chińscy odpowiedzieli próbą przekroczenia „linii rzeczywistej kontroli”, to zaś sprowokowało Indusów do oddania strzałów ostrzegawczych12

 

jezioro Pangong Tso


Według źródeł indyjskich, Chiny kontrolują obecnie ok. 900 km² równiny Depsang w regionie Aksai Czin. Wśród nich mają być zajęte w wyniku starć w ostatnich latach 20 km.² w dolinie rzeki Galwan, 12 km.² w regionie Hot Springs, 65 km.² w regionie Pangong Tso, 20 km.² w regionie Czuszul13.W spornym regionie Ladakhu, na dużych wysokościach, w niskich temperaturach i obniżonej dostępności tlenu, stacjonuje obecnie ok 100 tys. chińskich i indyjskich żołnierzy14.


Prawdziwość doniesień na temat starć z 20. stycznia podważa redaktor naczelny „Global Times” Hu Xijin. Jego zdaniem „To fałszywe doniesienie. Opierając się na swoich źródłach, mogę powiedzieć że nie ma żadnego zapisu dotyczącego tego starcia w protokołach z patroli chińskich”15.


Ronald Lasecki



4R. Włoch, Bezpieczeństwo Azji Południowej,[w:] R. Zięba (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe po Zimnej Wojnie, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s. 438.

5J. Kukułka, Historia współczesna stosunków międzynarodowych 1945-2000, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2003, s. 169.

6J. Kukułka, ibid., W. Roszkowski, Półwiecze. Historia polityczna świata po 1945. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, s. 145-146.

7R. Włoch, Ibid.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Popieram akcję Grzegorza Brauna

Separatyści wygrywają w Polinezji Francuskiej

Jak nie być oszołomem