Łotwa i Estonia na cywilizacyjnym rozdrożu


 

 

Członkostwo w Unii Europejskiej i identyfikacja z cywilizacją zachodnią stały się przyczyną dylematów i sporów cywilizacyjnych na Łotwie i w Estonii.


W przypadku Łotwy, w listopadzie 2020 r. trybunał konstytucyjny (Latvijas Republikas Satversmes tiesa) nakazał parlamentowi (Saeima) uregulowanie kwestii małżeństw jednopłciowych. W następstwie tego, wchodzące w skład rządzącej od stycznia 2019 r. koalicji nacjonalistyczne ugrupowanie Zjednoczenie Narodowe “Wszystko dla Łotwy!”- “Ojczyźnie i Wolności”/”Łotewski Narodowy Ruch Niepodległości” (Nacionālā apvienība "Visu Latvijai!"—"Tēvzemei un Brīvībai/LNNK") wniosło projekt wpisania do konstytucji definicji małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny. Inicjatywę poparł również reprezentujący wchodzącą w skład koalicji rządzącej Nową Partię Konserwatywną (Jaunā konservatīvā partija) minister sprawiedliwości w łotewskim rządzie Jānis Bordāns, twierdząc że należy zapewnić pierwszeństwo łotewskiej ustawy zasadniczej przed orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i podobnych instancji. Zdaniem lidera konserwatystów “rodzina gwarantuje istnienie narodu łotewskiego”1.


Krytyczne stanowisko zajął natomiast premier Kryszjanis Karinsz, reprezentujący mającą najmniej liczną reprezentację w koalicji rządowej liberalną partię Jedność (Vienotība). Jego zdaniem, propozycja nacjonalistów wpisuje się w logikę “patrzenia w przeszłość, spoglądania wstecz ku reżymowi ZSRR”. Nacjonalistom zarzucił też łamanie umowy koalicyjnej, regulującej wnoszenie poprawek do konstytucji jedynie za zgodną wszystkich partnerów koalicyjnych, do grona których należą, poza trzema już wymienionymi, także liberalna koalicja Dla Rozwoju/Za! (Attīstībai/Par!) i prawicowo-populistyczne ugrupowanie Do kogo należy państwo? (Kam pieder valsts?). Zdaniem posiadającego skądinąd obywatelstwo USA premiera K. Karinsza, należy “zabezpieczyć kierunek rozwoju Łotwy ku państwu inkluzywnemu”2.


W sąsiedniej Estonii rząd przedłożył projekt zorganizowania referendum w którym pytaniem byłoby “Czy małżeństwo powinno w Estonii pozostać związkiem mężczyzny i kobiety?”. Na czele gabinetu stoi centrowy premier Jüri Ratas, popierany jest on zaś w Riigikogu (Zgromadzeniu Państwowym) XIV kadencji przez koalicję Estońskiej Partii Centrum (Eesti Keskerakond), Estońskiej Konserwatywnej Partii Ludowej (Eesti Konservatiivne Rahvaerakond) oraz chadeckiej partii Ojczyzna (Isamaa). Deputowani opozycyjni starali się zablokowac inicjatywę zgłaszając setki absurdalnych poprawek i pytań, dotyczących na przykład restytucji ZSRR lub upodobnienia struktury rodziny w Estonii do struktury rodziny w Uzbekistanie. Z projektu referendum ostatecznie zrezygnowano, zaś premier J. Ratas 13. stycznia podał się do dymisji w związku z podejrzeniami o korupcję, pozostaje jednak na czele rządu tymczasowego do czasu sformowania nowego gabinetu3.


Zwraca uwagę, że w obydwu republikach bałtyckich rządzą koalicje centroprawicowe, przypominające Zjednoczoną Prawicę w Polsce. Narracja K. Karinsza i J. Ratasa stawia ich w tym samym miejscu łotewskiej i estońskiej szachownicy politycznej, jakie na polskiej szachownicy zajmuje Jarosław Gowin, a w mikroskali opozycyjnej Konfederacji – Krzysztof Bosak. Spory łotewskich liderów z tamtejszą krzykliwą prawicą nacjonalistyczną przypominają zaś potycznki J. Gowina ze Zbigniewem Ziobro i „poważnego“ Krzysztofa Bosaka z „ekstremistami“ Januszem Korwin-Mikkem czy Grzegorzem Braunem. Unaocznia to, jak poważnym zagrożeniem dla cywilizacyjnej tożsamości kraju są prawica liberalna i centroprawica.


Ronald Lasecki


Pierwodruk: Myśl Polska

Komentarze

Prześlij komentarz

Popularne posty z tego bloga

Popieram akcję Grzegorza Brauna

Obraz
  Nie zamierzam zajmować stanowiska wobec religijnego znaczenia „akcji strażackiej” posła Grzegorza Brauna . Nie znam się na religii żydowskiej i nie wiem czy rzeczywiście jest to „rasistowski, dziki kult”jak twierdzi przywódca Konfederacji Korony Polskiej. Mam kilka książek na temat judaizmu i bodajże jedną na temat żydowskich zwyczajów i tradycji, czekają one jednak na lepszy dla siebie czas, gdyż tematów żydowskich nie uważam za priorytetowe. Nie zamierzam więc też wypowiadać się na temat religijnej treści żydowskiego święta Chanuki. Sprawa jest tym bardziej złożona, że krytyczna postawa posła Brauna wobec Chanuki wynika, jak on sam twierdzi, z jego wierzeń katolickich . Dla oceny jego postępku pod kątem religijnym, należałoby się więc przyjrzeć nie tylko znaczeniu Chanuki wedle wyznawców judaizmu ale też wedle doktryny katolickiej – na dodatek, w jej wersji sprzed reform II Soboru Watykańskiego, ponieważ Grzegorz Braun określa się jako „tradycjonalista katolicki”, tak więc prze
Czytaj więcej

Separatyści wygrywają w Polinezji Francuskiej

Obraz
  W wyborach do Zgromadzenia Terytorialnego (Assembl é e territoriale) Polinezji Francuskiej 30 kwietnia 2023 r. zwyciężyła separatystyczna partia T āvini Huiraʻatira byłego prezydenta Oscara Temaru, pokonując ugrupowanie T ā pura Huiraʻatira obecnego prezydenta É douarda Fitcha większością 44,2% głosów do 38,5% głosów, co daje niepodległościowcom 38 mandatów w 57-osobowym parlamencie. Najprawdopodobniej 12 maja 2023 r. Zgromadzenie Terytorialne wybierze nowego prezydenta terytorium, kandydatem na którego jest polityk zwycięskiej partii Moetai Brotherson. Porażka dotychczasowego prezydenta, wedle dziennika „Le Figaro”, spowodowana jest społecznym odbiorem postępowania władz podczas epidemii COVID-19, inflacją na poziomie 8,5% oraz wprowadzeniem nowego podatku VAT dla utrzymania lokalnego systemu zabezpieczenia społecznego 1 Zwycięskiej partii pogratulował na Twitterze francuski minister spraw wewnętrznych i zamorskich G é rald Dermanin. Polinezja Francuska ma we francuskim sy
Czytaj więcej

Jak nie być oszołomem

Obraz
  Pisane w nurcie antysystemowym publicystyka i komentarze narażone są szczególnie na degenerowanie się w oszołomstwo. Warunki temu stwarza społeczny przede wszystkim charakter antysystemowego dziennikarstwa i brak wykształconych mechanizmów weryfikacji poprawności tekstów. Antysystemowy komentariat jest nieliczny, każda inicjatywa jest więc na wagę złota, stąd też rzadko uciekamy się w naszej sferze do selekcji i odrzucania tekstów. Brak jest też zazwyczaj formalnych wymogów dla publikowanych artykułów. Nie ma sensu robienie z tego zarzutu, bo taka a nie inna sytuacja ma swoje źródła w samym charakterze działalności antysystemowej, należy jednak stwierdzić występowanie takiego faktu. Umysł spekulatywny Autorzy antysystemowi to na ogół typy umysłów spekulatywnych; starają się doszukiwać związków między różnymi faktami i wysnuwać z nich wnioski. Słabością ich jest częsty brak znajomości technik pozwalających selekcjonować fakty, porządkować je w hierarchii znaczenia, odróżnia
Czytaj więcej